In Memoriam Oosterhoutse musicus pur sang: Ben van Wanrooij (1941-2024)

“Liefde is de ander gelukkig maken” staat op het gedachtenisprentje. Ben heeft zijn kennis van en liefde voor muziek met velen gedeeld en daarmee veel mensen gelukkig gemaakt.

Ben werd in de oorlogsjaren geboren en groeide op in een eenvoudig milieu. Al vroeg werd hij lid van het knapenkoor van de St Jan op de Markt in Oosterhout. Hij werd van jongs af aan geboeid door de kerkelijke en klassieke muziek en daar zou hij zich zijn hele leven met passie voor in blijven zetten. Bij het breken van zijn stem werd het zingen ingewisseld voor pianospelen. Hij oefende elke dag op de piano thuis bij de baas van zijn vader en kreeg pas op zijn 17e verjaardag zijn eigen piano, een opknappertje. Hij ging naar de Kweekschool en werd onderwijzer aan de Hertog-Jan school in de Brabantlaan.

Ben trouwde met Diny, de liefde van zijn leven. Ze kregen twee dochters en hij was de koning te rijk met zijn gezin. Toch was hij veel van huis, want naast zijn baan in het onderwijs studeerde hij aan het conservatorium. Na zijn afstuderen ging hij muziekles geven aan de pedagogische academie in Breda. Na aanvullende studies werd hij ook docent management & organisatie aan de Avans Hogeschool. Van zijn leerlingen ging een aantal, mede dankzij zijn gedegen muzieklessen, een succesvolle loopbaan in de muziek tegemoet. Ben ging orkestdirectie studeren en heeft tien jaar het Tilburg Symfonie Orkest geleid.

Na aanvullende studies werd hij ook docent management & organisatie aan de Avans Hogeschool. Van zijn leerlingen ging een aantal, mede dankzij zijn gedegen muzieklessen, een succesvolle loopbaan in de muziek tegemoet. Ben ging orkestdirectie studeren en heeft tien jaar het Tilburg Symfonie Orkest geleid. Hij heeft naast zijn werk meerdere orkesten en koren succesvol gedirigeerd. Hij was ook acht jaar directeur van de Oosterhoutse muziekschool en heeft er steeds naar gestreefd muzieklessen toegankelijk te maken voor alle kinderen. Hij gunde ieder kind de kans om zelf muziek te spelen en te zingen.

Dankzij zijn grote kennis van kerkmuziek was hij ook in staat het Interparochieel Jongerenkoor in Oosterhout tot een nog groter succes te maken dan het al was onder de oprichter Joep Huiskamp. Het koor groeide en had in de zeventiger jaren honderd leden, die niet alleen zongen, maar ook de begeleiding verzorgden en de liturgie samenstelden met enkele aan het koor verbonden priesters, waaronder wijlen Toon Gerritsen en Harry de Valk. Het koor zong elke week op zaterdagavond in één van de Oosterhoutse kerken en had een vaste kern van kerkbezoekers die met het koor meetrok. Ben breidde het repertoire uit met door hemzelf geschreven muziek op prachtige gedichten en teksten van onder meer de Dominicaan Henk Jongerius, die eerder dit jaar is overleden. Deze liederen zijn tot op de dag van vandaag tijdloze pareltjes vol religieuze beleving en spiritualiteit en ontroerden vele aanwezigen in de afscheidsdienst, waar ze opnieuw mochten klinken.

Zijn drukke leven vol passie voor muziek eiste al vroeg zijn tol. Hij was pas 49 jaar jong toen hij ernstige hartklachten kreeg. Hij moest het kalmer aan gaan doen en dat paste niet bij hem.
Toen hij een paar jaar later benaderd werd door het bestuur van Gemengd Zangkoor Oosterheide om een repetitie te verzorgen vlak voor hun concert en daarna meteen gevraagd werd om ook het concert te dirigeren, kon hij de verleiding niet weerstaan en zette hij zich, na overleg met het thuisfront, vol vuur in om dat concert tot een succes te maken. Daar bleef het niet bij: Hij heeft 16 jaar het koor gedirigeerd en de leden tot hoog amateurniveau gebracht. Dat kwam niet alleen door zijn deskundigheid als dirigent, maar vooral door zijn talent om de emoties, die de componist in de muziek had gelegd, over te brengen op het koor, waardoor de muziek niet alleen klonk conform de partituur, maar ook de laag van emoties in de muziek tot leven kwam.

Ben kon (soms te) veeleisend zijn, maar als de muziek klonk, zoals hij het beleefde en zoals de componist het volgens hem bedoeld had, dan liepen tranen van ontroering over zijn wangen tijdens het dirigeren. Ook het publiek was dan ten diepste geraakt. Een goed voorbeeld daarvan is het Stabat Mater van Antonín Dvořák dat het koor uitvoerde bij het 25-jarig jubileum. Dvořák heeft deze muziek gecomponeerd in een periode van diepe rouw, omdat hij in een paar jaar tijd drie kinderen op jonge leeftijd verloor. Alle emoties van Dvořáks rouwproces worden weerspiegeld in de tien delen van het Stabat Mater (tekst over Maria die bedroefd bij het kruis staat met haar stervende zoon). Ook als het Va’ pensiero van Verdi werd gezongen, hield Ben het niet droog. Een opname daarvan uitgevoerd door GZO mocht in de afscheidsdienst dan ook niet ontbreken.
De akoestiek van de zaal van Theater De Bussel bleef ver achter bij die van de oude Verrijzeniskerk, die afgebroken werd, maar Ben loste dat op met het ontwerpen van een speciale geluidskoepel op het podium. Zo kwam klassieke muziek in De Bussel toch tot zijn recht.

Ben had moeite met het aanvaarden van zijn fysieke kwetsbaarheid, maar nam de vele componisten als voorbeeld die juist in tijden van grote tegenslagen in hun leven hun mooiste muziekstukken creëerden.
Eind 2009 legde hij met pijn in het hart de baton neer. Het repeteren en dirigeren werd fysiek te zwaar. Als blijk van waardering voor zijn inzet voor het koor werd hij benoemd tot eredirigent van Gemengd Zangkoor Oosterheide. Hij ontving voor al zijn muzikale verdiensten in 2001 al een koninklijke onderscheiding.

Ben was inmiddels ook opa van vier kleinkinderen en ook hen bracht hij de liefde voor muziek bij, maar de liefde voor zijn vrouw, kinderen en kleinkinderen was in zijn leven toch het allerbelangrijkste. Dat die liefde wederzijds was bleek uit de liefdevolle woorden van zijn kinderen en kleinkinderen tijdens het afscheid.

Gerrie van Bree, voorzitter Gemengd Zangkoor Oosterheide